20 kwietnia 2013 r.   00163

Jenny Lind
– Szwedzki Słowik

Jenny Lind, a właściwie Johanna Maria Lind (1820–1887), zwana też "szwedzkim słowikiem", uważana jest za jedną z najwybitniejszych śpiewaczek operowych XIX w. W swoich czasach była megagwiazdą europejską, uwielbianą też przez rodziny królewskie.

Oprócz występów w całej Europie, niezwykłą popularność przyniosło jej tournée koncertowe po Stanach Zjednoczonych. Przed nią żadna śpiewaczka sopranowa nie otrzymywała tak wysokich gaż. Część swoich gigantycznych zarobków chętnie przekazywała na rzecz różnych organizacji charytatywnych, zawsze była bardzo hojna.

Urodziła się 6.10.1820 r. w Sztokholmie, jako nieślubne dziecko księgowego i nauczycielki. Już w wieku dziewięciu lat została uczennicą Teatru Królewskiego w Sztokholmie i występowała w wielu rolach mówionych. To tam nauczyciel śpiewu, Karl Magnus Craelius, zauważył jej głos i niezwykle dobry słuch, dzięki czemu mogła pobierać lekcje śpiewu u Isaaca Berga.

7 marca 1838 r. z wielkim sukcesem po raz pierwszy wystąpiła w roli głównej jako Agata w operze "Wolny strzelec" Webera. Od tej pory tę datę traktowała jako swoje drugie urodziny. Dwa lata później, w wieku 20 lat, została członkinią Królewskiej Akademii Muzycznej oraz nadworną śpiewaczką królów Szwecji i Norwegii.

W 1843 r., podczas występów w Danii, poznała Hansa Christiana Andersena. Zakochał się w niej, ale ona nie odzwajemniła jego uczucia, zostali dobrymi przyjaciółmi. To jemu właśnie zawdzięcza przydomek "szwedzkiego słowika" – podobno stała się inspiracją trzech jego bajek, w tym "Słowika" właśnie. Andersen był pod wielkim wrażeniem jej osobowości: "Żadna książka ani osoba nie wpłynęła na mnie tak uszlachetniająco, jako na poetę, jak Jenny Lind. Otworzyła przede mną sanktuarium sztuki."

Wśród jej wielbicieli byli też najwięksi kompozytorzy epoki romantyzmu: Giacomo Meyerbeer, Robert Schumann, Hector Berlioz oraz Felix Mendelssohn, z którym łączyła ją najgłębsza przyjaźń i którego przedwczesną śmierć mocno przeżyła.

Pod wielkim wrażeniem jej głosu i talentu był również Fryderyk Chopin, który miał okazję poznać Jenny osobiście podczas pobytu w Londynie. Podobno było to coś więcej niż zwykła znajomość. (Więcej o tym...)

Jednak prawdziwie romantyczne uczucie połączyło ją w 1844 r. z Juliusem Guntherem, tenorem Szwedzkiej Opery Królewskiej, z którym występowała razem na scenie. Para planowała nawet ślub, ale w październiku 1848 r. Jenny zerwała zaręczyny.

Lind odnosiła sukcesy w Niemczech i Wielkiej Brytanii, gdzie wystąpiła w najpopularniejszym operowym repertuarze, m.in. w "Łucji z Lammermooru" Dionizettiego, "Lunatyczce" Belliniego, "Westalkach" Spontiniego, "Weselu Figara" Mozarta, "Robercie Diable" Meyerbeera.

Na początku 1849 r., mimo że miała dopiero 29 lat, ogłosiła koniec swojej kariery operowej. Powody tej przedwczesnej emerytury były dyskutowane niemal przez wiek i do dziś nadal pozostają tajemnicą.

W tym samym roku Lind przyjęła propozycję amerykańskiego przedsiębiorcy P.T Barnuma i wyjechała na tournée po Stanach Zjednoczonych. Entuzjazm, z jakim się tam spotkała, został nazwany "Lindmanią".

Pod koniec pobytu w Ameryce, w 1852 r., wzięła ślub z o 9 lat od niej młodszym pianistą i kompozytorem, Otto Goldschmidtem, z którym miała trójkę dzieci. W tym samym roku oboje wrócili do Europy. Na stałe osiedlili się w Anglii, a Jenny kontynuowała tam swoją koncertową, nie operową już, karierę.

Zmarła 2.11.1887 r., w wieku 67 lat w Malvern (Wielka Brytania), tam też została pochowana.

Na jej cześć zostało nazwanych wiele miejsc i obiektów, np. kanadyjska wyspa (Jenny Lind Island), statek marynarki wojennej Stanów Zjednoczonych (USS Nightingale, czyli Słowik) oraz pierwsza londyńska lokomotywa parowa (Jenny Lind locomotive). Wizerunek Jenny Lind widnieje też na szwedzkim banknocie 50-koronowym.